De eerste schets is bewust overdreven.
Een kijkje in de ontwerpkeuken van Volvo Trucks.
Achter de nieuwe Volvo FH
gaat een behoorlijke
uitdaging voor de ontwerper schuil. "Een truck moet niet alleen mooi
zijn maar ook functioneel,"
zegt Rikard Orell, Design Director bij Volvo Trucks.
Het proces vanaf de eerste pennenstreek op het tekenbord tot aan de productie
duurde ruim vijf jaar.
De in Gotenburg gevestigde ontwerpgroep moest oplossingen
vinden waarin alle afzonderlijke onderdelen van de truck probleemloos met elkaar
zijn verbonden en een gevoel van eenheid opleveren. Elke zichtbare oppervlakte, zowel
binnen als buiten, is minitieus bestudeerd.
Dat geldt ook voor de geluiden en het gevoel van de knoppen en de bedieningselementen, de structuur
van de bekleding en de binnenverlichting.
— foto: Bij de eerste schetsen zijn de vormen nog overdreven.
Toch is de uiteindelijke truck al herkenbaar.
"Sommige mensen denken dat het ontwerpen alleen gaat over uiterlijk,
kleur en vormgeving. De realiteit is dat ontwerp en functionaliteit onlosmakelijk met elkaar
verbonden moeten zijn.
Alle onderdelen van de truck – zowel de hardware als de software – moeten in een visueel en functioneel
geheel worden gecombineerd," legt Rikard Orell uit.
In het eerste stadium van het ontwerpproces wordt een identiteit
voor de nieuwe truck gezocht. Vormen en lijnen worden bewust
op een overdreven manier op papier gezet.
— foto: Hoe verder het ontwerpproces vordert,
hoe realistischer het wordt.
Asok George, Chief Designer Exterior bij Volvo Trucks: "Je begint echt
met een pen en een schetsblok. Er was ruimte om
mijn verbeelding de vrije loop te laten. Mijn inspiratie kwam uit van alles, van nieuwe
technologie en natuur tot aan klassieke Volvo´s en de Scandinavische cultuur."
Tegelijkertijd worden de technische eisen besproken.
"De drijfveer is vanaf het begin geweest om de binnenruimte
verder te ontwikkelen en uit te breiden," vertelt Rikard Orell.
Naarmate het werk vordert, veranderen de schetsen in door computers gegenereerde modellen en
krijgt het ontwerp realistischere lijnen. Asok George. "Het zijn de basisvorm, de uitstraling
en de verhoudingen die cruciaal zijn. Alle lijnen en krommingen moeten op een natuurlijke manier
vloeien en er moet niets zijn dat stoort." Ter ondersteuning van het
visuele inzicht, worden kleimodellen gebruikt - zelfs in dit computertijdperk.
"Als de ontwerper met kleimodellen
werkt, is er meer emotie, komt alles vanuit het hart. Dan is hij echt een kunstenaar.
Gecombineerd met de analytische achtergrond van het 3D-ontwerpprogramma
geeft dit het perfecte resultaat."
— foto: Schaven aan het kleimodel: de ontwerper
is dan eigenlijk beeldhouwer geworden.
Volvo heeft tijdens het ontwerpproces interviews gehouden
met chauffeurs,
bij truckstops in heel Europa. De chauffeurs
konden de eerste proefmodellen van de nieuwe Volvo FH uitproberen en hun feedback werd vervolgens
gebruikt voor het verfijnen en aanpassen van het ontwerp.
"Hoeveel ontwerpers je ook in dienst hebt,
wij zitten zelf niet dagelijks urenlang op de weg - en dat
jarenlang achter elkaar. De enige manier om erachter te komen
hoe dit wordt ervaren, is door het aan de chauffeur te vragen,"
zegt
Claes Hillén, die het programma voor chauffeursclinics van Volvo Trucks leidt.
In vijf jaar tijd werden meer dan tweeduizend chauffeurs geïnterviewd. Eén duidelijke wens van
de chauffeurs was meer opbergruimte. Dit betekende dat de cabine groter moest worden en dat
de A-stijlen meer rechtop moesten staan.
Het ontwerpteam stak daarom veel energie in aflopende
lijnen en een schuin dak om de truck een dynamisch uiterlijk te geven.
Het uiteindelijk resultaat is een cabine
die één kubieke meter groter is en 300 liter extra opbergruimte biedt. Dit betekent ook dat de
stoel vier cm verder naar achteren kan schuiven en dat er bij ongelukken meer overlevingsruimte
is dan voorheen. De diagnale plooi aan de zijkant
maakt dat de nieuwe FH er totaal niet hoekig uitziet.
"Het gaat erom dat de truck aansluit bij de belevingswereld van de
gebruiker. Daarom spelen niet alleen rationele maar ook emotionele dingen
een rol," zegt
ontwerpdirecteur Rikard Orell. "Voor chauffeurs is het belangrijk dat ze comfortabel
kunnen werken en ontspannen
in de truck, maar ook dat hun werk ze een gevoel van trots oplevert."
(5 december 2012)
